Alle cognitive biases uit de gedragspsychologie op een rij
Het menselijk brein is in staat tot geweldige dingen, maar houd zichzelf ook regelmatig voor de gek. Wetenschap heeft aangetoond dat we geneigd zijn allemaal soorten mentale fouten te maken, ook wel cognitieve biases genoemd. Dit beïnvloedt zowel ons denken als onze acties op vele maniere, en vele gebieden zoals gezondheid, geld en leiderschap. Een manier om hiermee om te gaan is om deze biases te leren kennen.
Cognitieve bias (ook wel gedachtenpaadje)
Voor de term cognitieve bias heb ik de term gedachtenpaadjes geïntroduceerd, maar wat is ‘bias’ en waarom geen Nederlandse term voor dat woord? Het antwoord is simpel. Er bestaat geen Nederlands woord voor dit begrip. Google Translate vertaalt het als ‘vooroordeel’. En dat geeft de betekenis niet goed weer.
Bias, of cognitieve bias, verwijst naar systematische fouten in het menselijke proces van oordelen en besluiten nemen. Biases zijn het gevolg van de manier waarop de mens informatie verwerkt en zeer snel categoriseert. Dit worden ook wel ‘heuristieken’ genoemd. Heuristieken fungeren als een vorm van supersnel en intuïtief redeneren. Deze processen zijn niet alleen maar negatief, want ze helpen de mens om informatie in hoog tempo te verwerken en te categoriseren en daardoor snel tot een beslissing te komen.
Zonder heuristieken, zou het menselijke informatieverwerkingssysteem in het brein snel overbelast raken, omdat elke situatie dan als een nieuwe gebeurtenis verwerkt zou moeten worden.
Categorieën cognitive biases uit de gedragspyschologie
Met dank aan Buster Benson die de cognitieve biases in mooie overzichtelijke categorieën heeft verdeeld, hierbij de Nederlandse versie van de cognitive bias cheat sheet. Verdeeld over 4 hoofdthema’s zijn er 20 categorieën bias, welke elk meerdere biases bevatten die door verschillende wetenschappers in de afgelopen 50 jaar zijn ontdekt (in totaal bijna 200, zie ook de cognitive bias codex (https://www.visualcapitalist.com/every-single-cognitive-bias/ ).
1. Te veel informatie
Om te beginnen is er te veel informatie in de wereld voor een individu om te verwerken.
Dus om het voor onszelf gemakkelijker te maken letten we alleen op:
· veranderingen in informatie
· bizarre en opvallende zaken
· herhaling
· bevestiging van wat we al weten en geloven
2. Niet genoeg betekenis
Het proces van het verwerken van ruwe informatie in betekenisvolle informatie vraagt om het verbinden van de beperkte informatie dat tot je is gekomen met de catalogus van mentale modellen, overtuigingen, symbolen en associaties die je hebt onthouden van eerdere ervaringen. Het verbinden van deze zaken is een subjectief en onnauwkeurig proces, dat resulteert in een verhaal dat een mengelmoes is van nieuwe en oude informatie. Dus vullen we de gaten in met:
· patronen,
· generalisaties en herinneringen
· het voordeel van de twijfel
· vereenvoudigingen
· onze huidige en eigen mindset
3. Niet genoeg tijd en resources
Er is niet genoeg tijd in het moment/dag/leven om grondig alle opties te overwegen en analyseren, om er zeker van te zijn dat we de juiste besluiten en acties nemen. Zelfs zoiets simpels als besluiten wat je vandaag aantrekt, zou langer duren dan dat je leeft (als je echt al je opties overweegt). Om het ons gemakkelijker te maken, nemen we aan dat:
· we de juiste keuze maken
· we het beste foute keuzes kunnen voorkomen
· gaan we voor het eerste het beste
· we afmaken wat we starten
· houden we alle opties open
· kiezen we voor de gemakkelijkste weg
4. Niet genoeg geheugen
Tot slot is er niet genoeg ruimte in onze hersenen, of in de ruimte, om alle ruwe informatie, alle symbolen en verhalen en alle in het verleden genomen besluiten op te slaan. We moeten strategisch zijn in wat we kiezen te onthouden en wat niet. Dus om ruimte besparen:
· passen we herinneringen aan
· negeren we details en generaliseren we
· reduceren we tot voorbeelden
· onthouden we op basis van ervaringen