Gedachtenpaadjes
Het menselijk brein is in staat tot geweldige dingen, maar houd zichzelf ook regelmatig voor de gek. Op gedachtenpaadje.nl en @gedachtenpaadjes op Instagram geef ik meer inzicht in wat de wetenschap van de gedragspsychologie cognitieve biases noemt, en ik heb omgedoopt tot gedachtenpaadjes. Op welke manier houden ze je voor de gek, beïnvloeden ze je jouw denken en gedrag en hoe kun je er juist gebruik van maken als je weet hoe ze werken. 

Availability heuristic

Bij de availability heuristic, ook wel de beschikbaarheidsheuristiek genoemd, heb je de neiging om te denken dat dingen/gebeurtenissen die je snel kunt voorstellen, ook daadwerkelijk vaker voorkomen. Je gebruikt informatie die snel en gemakkelijk in je opkomt bij het nemen van die beslissing. En als je snel meerdere voorbeelden kunt bedenken van iets wat gebeurd is, zul je geloven dat het vaker voorkomt en soortgelijke dingen in de toekomst overschatten.





Het brein gebruikt short-cuts (of gedachtenpaadjes) om beslissingen te maken. Sommige herinneringen en feiten worden spontaan opgehaald uit je geheugen, terwijl andere herinneringen moeite kosten om te herinneren. Met de availability bias bespaart je brein dus vooral tijd en moeite om een zo’n goed mogelijke beslissing te maken. Het is belangrijk om te onthouden dat de availability heuristic soms tot onjuiste beoordelingen leidt.

Voorbeelden van availability bias

Als we de vraag stellen waarbij meer mensen overlijden: verdronken in een zwembad of bij een vliegtuigongeluk. Dan geven de meeste mensen aan dat dit bij vliegtuigongelukken is. Deze ongelukken komen vaker in de krant en herinneren we ons daarom sneller. Terwijl het juiste antwoord is dat er meer mensen verdrinken in een zwembad.

De negatieve kant van de availability heuristic kunnen beleggers ervaren. Zodra er nieuwe informatie beschikbaar is over de beleggingen (door advertenties of tips van vrienden of familie), kunnen sommige beleggers geneigd zijn te beleggen in aandelen van een bedrijf waar ze het vaakst over hebben gehoord, ongeacht of de belegging goed is of past bij hun doelstellingen.