Gedachtenpaadjes
Het menselijk brein is in staat tot geweldige dingen, maar houd zichzelf ook regelmatig voor de gek. Op gedachtenpaadje.nl en @gedachtenpaadjes op Instagram geef ik meer inzicht in wat de wetenschap van de gedragspsychologie cognitieve biases noemt, en ik heb omgedoopt tot gedachtenpaadjes. Op welke manier houden ze je voor de gek, beïnvloeden ze je jouw denken en gedrag en hoe kun je er juist gebruik van maken als je weet hoe ze werken. 

We moeten snel handelen, zodat we onze kansen op winst en succes niet verliezen

Er is niet genoeg tijd in het moment/dag/leven om grondig alle opties te overwegen en analyseren, om er zeker van te zijn dat we de juiste besluiten en acties nemen. Zelfs zoiets simpels als besluiten wat je vandaag aantrekt, zou langer duren dan dat je leeft (als je echt al je opties overweegt). Om het ons gemakkelijker te maken, nemen we aan dat:

  • we de juiste keuze maken
  • we het beste foute keuzes kunnen voorkomen
  • gaan we voor het eerste het beste
  • we afmaken wat we starten
  • houden we alle opties open
  • kiezen we voor de gemakkelijkste weg

Per probleem geef ik een overzicht van welke denkfouten hieronder vallen. Om ze gemakkelijker te onthouden komen ze met een visualisatie waarop je kunt doorklikken voor meer informatie.

Om te kunnen handelen moet we vertrouwen hebben in onszelf
Veel van ons zelfvertrouwen is overmoedigheid, maar zonder deze overmoedigheid durven we niet te handelen. Een beetje misplaatst zelfvertrouwen is dus noodzakelijk.

Peltzman effect

Illusion of control bias

Dunning-kruger effect

Risk compensation

Actor-observer bias

Lake Wobegone effect

Effort justification

Self-serving bias

Hard-easy effect

Trial ascription bias

Barnum effect

False consensus effect

Defensive attribution

Forer effect

Third-person effect

Fundamental attribution error

Optimism bias

Social desirability bias

Illusionary superiority

Egocentric bias

Overconfidence effect

Om geconcentreerd te blijven, geven we de voorkeur aan een onmiddellijke beloning
We waarderen dingen meer die we nu kunnen krijgen dan die we in de toekomst kunnen krijgen en voelen ons meer verbonden met verhalen van specifieke individuen dan groepen.

Identifiable victim effect

Appeal to novelty

Hyperbolic discounting

We zijn gemotiveerd om dingen af te maken, ook als het eigenlijk zonde van onze tijd is
De wet van Newton': een object in beweging, blijft in beweging. Het helpt ons om dingen af te maken, maar zorgt er ook voor dat we tijd verspillen aan nutteloze zaken.

Backfire effect

Disposition effect

Escalation of commitment

Endowment effect

IKEA effect

Irrational escalation

Processing difficulty effect

Loss aversion

Sunk cost fallacy

Pseudocertainty effect

Generation effect


Om fouten te voorkomen, zijn we gemotiveerd om onze status te behouden
We hebben de neiging om de minst risicovolle optie te kiezen of de status-quo te behouden.

Status quo bias

Decoy effect

Reverse psychology

Social comparison bias

Reactance

System justification

Wij zijn voorstander van opties die eenvoudig of volledig zijn
We doen liever iets dat simpel en snel is dan iets dat ingewikkeld is. Zelfs als dat ingewikkelde eigenlijk belangrijker is en meer oplevert op de lange termijn.

Less-is-better effect

Law of triviality

Belief bias

Occam's razor

Bike-shedding effect

Information bias

Conjunction fallacy

Rhyme-as-reason effect

Ambiguity bias

Delmore effect