Overconfidence effect

Overconfidence effect is de neiging om je eigen kennis en vaardigheden te overschatten. Mensen zijn er vaak van overtuigd dat ze genoeg kennis hebben over een bepaald onderwerp, en dat ze dus een goede inschatting kunnen maken of voorspelling kunnen doen met betrekking tot dat onderwerp. Omdat we over de meeste dingen ooit wel wat informatie hebben ontvangen, trekken we al snel conclusies als ons hierover een vraag wordt gesteld. Zelfs als we ergens vrij weinig tot niets over weten. Die zelfoverschatting wordt over het algemeen niet gezien als een groot probleem, toch kan het grote invloed uitoefenen op beslissingen die je neemt.

Het overconfidene effect is vaak gemeten door experimenten waarin deelnemers algemene kennisvragen moeten beantwoorden. Ze worden vervolgens gevraagd hoe zeker ze zijn van hun antwoorden.

Voorbeelden van Overconfidence effect

Voorbeelden van het overconfidence effect zijn de hoge aantal ondernemers die in een markt starten ondanks de lage kansen op succes. Voor investeerders kan het overconfidence effect leiden tot het nemen van extreem hoge risico’s, zeer geconcentreerde aandelen portfolio’s en te veel handelen. Een ander voorbeeld is wanneer mensen de tijd die ze nodig hebben om een taak af te ronden onderschatten, waarbij ze eerder opgedane ervaringen negeren.

Een ander mooi voorbeeld is uit de wereld van bedrijfsovernames. Na een succesvolle overname van Gatorade in 1983 (overgenomen voor $220 miljoen en uitgegroeid tot een waarde van maar liefst $3 miljard) besloot de CEO van Quaker, William Smithburg, het thee- en sappenmerk Snapple over te nemen. Hij nam deze beslissing vooral op zijn intuïtie en hij was op zoek naar nog zo’n groot succes. Er was geen protest van het Raad van Bestuur; omdat de overname van Gatorade zo’n succes was, zagen zij geen reden tot twijfel

Er werd $1.8 miljard betaald voor te overname – ondanks dat sommige analisten waarschuwden dat dit ongeveer een miljard te veel was. Maar Smithburg was bang voor een vijandelijke overname, en zag het aannemen van schulden als een manier om vijandige overnames te voorkomen.

Helaas pakte het totaal verkeerd uit. De productie en distributie bleek een stuk uitdagender dan aanvankelijk gedacht, en het merk Snapple kreeg een rebrand die totaal niet aansloot op de bestaande doelgroep. De verkopen stegen niet zoals bij Gatorade; de schulden dreigden een gevaar te worden voor het voortbestaan van Quaker en na 3 jaar werd Snapple snel verkocht aan Triarc Corporation, voor slechts $300 miljoen. Smithburg stapte vernederd af als CEO. Over de beslissing zei hij later: “There was so much excitement about bringing in a new brand, a brand with legs. We should have had a couple of people arguing the ‘no’ side of the evaluation.”