Het google-effect

Het google-effect, ook wel digital amnesia genoemd, is de neiging informatie te vergeten die we makkelijk op kunnen zoeken. De term google-effect dook voor het eerst op in een publicatie uit 2011 over een onderzoek dat werd uitgevoerd door een team onder leiding van Betsy Sparrow van de Amerikaanse Columbia Universiteit. Dit team onderzocht via een aantal experimenten het effect van digitale informatie op de werking van het menselijk geheugen en kwam tot een aantal belangrijke conclusies:

• Wanneer we verwachten dat informatie digitaal te vinden is, onthouden we het simpelweg niet
  
• Wel onthouden we de locatie waar de informatie is opgeslagen, in plaats van de informatie zelf
  
• Bij de gedachte aan informatie denken we direct aan computers en aan zoektermen, nog voor we nadenken of we de informatie misschien zelf in ons geheugen hebben
  

Als gevolg hiervan wordt internet in letterlijke zin steeds meer een onderdeel van het geheugen van mensen. Feiten die voorheen uit het hoofd werden geleerd, worden nu niet meer opgeslagen omdat mensen weten dat ze die informatie toch ook op een computer terug kunnen vinden.

Er is goed nieuws voor mensen die zich nu direct zorgen maken dat ons geheugen slechter wordt. De manier waarop ons geheugen werkt is veranderd. Feitjes en informatie triggeren ons langetermijngeheugen niet meer zoals vroeger. Maar dat betekent niet direct dat ons geheugen slechter is geworden. Dat we wel goed onthouden waar gegevens te vinden zijn, toont aan dat ons geheugen prima functioneert. Bovendien bleek dat wanneer de proefpersonen werd verteld dat bepaalde gegevens uit de computer zouden worden gewist, zij het plotseling wel wisten op te slaan in hun eigen geheugen.

Voorbeelden van het google-effect

Wie kent er nog de telefoonnummers van vrienden uit zijn hoofd? Het google-effect betekent dat we steeds meer vertrouwen op onze computer en telefoon om informatie te onthouden en op te slaan. We gebruiken de laptop om notities te maken, waardoor we minder van het gesprek onthouden dan dat we hadden gefocust op luisteren. Aangezien computers en telefoons de enige plek voor opslag van belangrijke informatie worden, betekent het dat als deze crashen alle informatie verloren is. 

Een ander effect is dat het risico op stelen of hacken wordt vergroot door online opslag, denk aan je wachtwoorden of vertrouwelijke bedrijfsinformatie.Het google-effect kan ook impact hebben op onze ervaringen. Meer en meer gebruiken we foto’s als een extern geheugen op dezelfde wijze als internet. Foto’s kunnen ons helpen iets te herinneren als je ernaar kijkt. Het gevaar is echter dat het nemen van een foto in plaats van observeren wat er om je heen is, maakt dat we minder goed het moment kunnen onthouden en herbeleven zonder hulp van onze foto’s.